عکسی که ۲۵ سال سانسور شد

نفر سمت راست گوشه، ابوالحسن بنی صدر است . او که با ۱۱ میلیون رای نخستین رئیس جمهور ایران شده بود، با جمله تاریخی آیت الله خمینی در 25 خرداد 60:" 35 میلیون نفر بگویند بله، من میگویم نه." کنار زده شد . 7 تن از مشاورانش اعدام شدند ، هزاران تن از هوادارنش به زندان رفتند و خودش رهسپار تبعید شد.

درست بالای سر خمین ی، مرد روحانی با عمامه سفید آیت الله لاهوتی ا ست. او که از زندانیان با سابقه قبل از انقلاب به همراه منتظری و طالقانی بو د، بعد از پیروزی انقلاب از سرسخت ترین هواداران رئیس جمهور بنی صدر، به شمار میرفت . به فاصله 2 ماه پس از کنار زدن بنی صدر توسط لاجوردی به زندان اوین برده شد و اعدام شد. جمله معروف او خطاب به سران حزب جمهوری (بهشتی، خامنه ای و رفسنجانی) این است: "حاکمیت تک حزبی است که صدای پای فاشیزم را به گوش میرساند . وای به حال آن انقلابی که 8 درصد به 80 درصد حکومت کنند . اگر زور میتوانست آدم را جای خودش بنشاند ، پیش از شما زورمندتر از شما بودند. شما جز اینکه خفقان ایجاد کنید و برای مردم مشکل درست کنید کار دیگری نمیکنید ."

نفرایستاده میان آیت الله مطهری و لاهوتی، صادق قطب زاده است. او که به همراه ابراهیم یزدی و بنی صدر راه انقلاب را در پاریس هموار کرده بود، 24 شهریور 1361، به اتهام توطئه انفجار جماران ، زندانی و اعدام شد . آیت الله منتظری بعدها در خاطراتش نوشت:

"بعدا شنيدم آقاي حاج احمد آقا در زندان سراغ آقاي قطب زاده رفته و به او گفته است شما مصلحتا اين مطالب را بگوييد و اقرار كنيد و بعد امام شمارا عفو مي‎كنند ، ولي او را اعدام كردند . بعدها از طريق موثقي شنيدم كه جريان ريختن مواد منفجره در چاه نزديك محل سكونت مرحوم امام بكلي جعلي است و واقعيت نداشته است."

پی نوشت : آن که در کنار بنی صدر ایستاده ، صادق طباطبایی است . سخنگوی دولت مهندس بازرگان بود . بعد به بازرگان پشت کرد و به صف حکومتی ها پیوست . در سال 61 به دلیل قاچاق 3.75 پوند تریاک توسط پلیس آلمان دستگیر و در دادگاه دوسلدورف به 3 سال زندان محکوم شد . با پادرمیانی وزیرخارجه آلمان و مصونیت سیاسی به عنوان عنصر نامطلوب از آن کشور اخراج شد . او همچنان به حمایت از جمهوری اسلامی ادامه میدهد.